"E importante que o museo de Vilagarcía teña unha rehabilitación".
"...temos que ser pragmaticos e que realmente non quede so nun sentimento de postureo dalgún xeito, sinon que quede algo que sexa factible..."
"...non se falou dunha maquina que uniria as duas estacións. Non sei de donde sae esa información..."
"a Sarita e una locomotora moi emblemática para a Fundación Cela, i está nun sitio moi ben situado"
"Penso que e un proxecto xeral donde ademais colaboren as institucións: Renfe, Adiff, a Diputación, a Xunta e que tamen e convinte que tamen os apoyen os concellos do Barbanza e do Salnés"
Entrevista con Carlos Abellán, director do Museo de Ferrocarríl de Madrid, sobre a sua visita a Padrón e Vilagarcía.
P- Falemos da visita ao museo de Vilagarcía...
R- Nos o que queremos e traballar conxuntamente co museo de Vilagarcía de Carril, por diversos aspectos, primeiro porque foi a primeira liña do ferrocarril en Galicia, que supuxo tanto para o desenvolvemento da comarca e de Galicia en xeral, e da importancia que tiña de comunicar Santiago -hoxe capital de Galicia- co porto, que inicialmente era o porto de Pontecesures pero que afortunadamente se decidio ampliar ao porto de Carril, e donde andiveron persoeiros importantes como Domingo Fontán, como o pai de Valle-Incán, en fin, de determinadas persoas realmente moi influintes e moi adiantadas no seu tempo, xa que non se sabía cal era a repercusión que iba a ter o ferrocarríl como así se vio ao longo da historia.
Por eso e importante que este museo teña unha rehabilitación. E importante que sexa o alcalde o que lidere as propostas. Nos o que puxemos enriba da mesa son distintas liñas de actuación que corresponde oa alcalde concretar e decirlas publicamente, pero digamos que basicamente está en tres aspectos:
Primeiro dotar de contidos actualizados e dinámicos, tanto audiovisuales como a cesión de algunhas maquetas que podamos ter no noso museo dentro dos nosos fondos.
Outro seria darlle unha maior accesibilidade a estación para que teña ese protagonismo como unha parada que sempre tivo, especialmente no tempo de verán, a través de esta conexión directa entre Vilagarcía e Santiago.
E despois o importante é todo exterior una parte exterior de acondicionamento de ese espazo para que realmente o que pase por alí sepa que hai un museo. E estamos a barallar distintas opcións de diverso material histórico ferroviario que se poderá poñer alí nos aledaños do museo.
Son basicamente esas cousas, concretando mais ou menos, pero debe ser o alcalde o que teña que dicilo xa definitivamente, no momento que se solicite, como así estamos nesta dinámica de solicitar a adhesión da comisión de posta en valor da Fundación dos Ferrocarriles Españoles: Ten que adherirse como concello no cual quere sensibilidad polo patrimonio, especialmente o ferroviario, e polo tanto en canto se adhiera -digamos que e un acordo marco- vai a permitir desenrolar unha serie de actuacións a continuación.
P- O museo naceu dunha Asociación que xa non existe...
R- Digamos que o museo naceu do empeño de diversas asociacións de amigos do ferrocarril que co motivo de 125 aniversario do tren Galicia, se fixo unha serie de viaxes por todo o percorrido galego: dende Monforte a Santiago, Coruña, Vilagarcía e Vigo. Entonces suscitou moitísimo cariño entre a xente esa nostalxia do tren e da importancia de rememorar a historia.
Segundo, e importante as propostas que no seu día se falaban, de que aproveitando os antigos talleres de Vilagarcía poidera haber un tren historico que pudera percorrer dende Vilagarcía ata Padrón, Cesures. Incluso facer unha combinación entre barco e tren e crear un museo do ferrocarril dinámico importante en Vilagarcía, e tivera un satelite ou museo irmán como o de Monforte de Lemos, que afortunadamente foi adiante e se fragou o proxecto, está operativo e aí o podemos ver todos os galegos.
Despues a significación que ten o feito de ter moitísimo recordos de que xente como a min que estiven catro anos da escola de aprendices de vilagarcia, e marcaron una etapa e una impronta en nos, aprendices de catorce a dezaoito anos, que aprendimos un oficio e que moitos de nós estamos espallados por todo o territorio nacional, en diversos postos de traballo de Adiff e Renfe principalmente, e que dalgún xeito lembramos ese cariño que tivemos hacia a vila e o que supoxo esta escola de Renfe. E por outra parte a importancia que tivo os talleres, que tivo moitos postos de traballo, con moitos oficios, e que dalgún xeito doulle un pulo importante económico e social a vila de Vilagarcía con estes talleres.
Agora hai que darlle un contido mais cultural, un contido mais turístico por que e importante, Vilagarcía ten a estación a 100 metros a playa, un paseo marítimo excepcional e precioso hacía a Illa de Cortegada, hacia Carril, realmente e un atractivo importante, e que esa praia de Compostela realmente se converta na praia de Compostela, e que a xente de Santiago, Padrón, Cesures teñan ese enlace a un sitio precioso e ben comunicado. Entonces e importante esa integración entre un edificio historico, un espacio iniguabale e ben comunicado, e o único que hai e poñer as cuestiones para poder integrarlo, que se difunda e que se disfrute.
P- A idea e recuperar un museo que non se está utilizando e que ten un potencial enorme.
R- O importante e iso, optimizar esos recursos e xogando cos sentimentos do pobo, dos recordos, do que supoxo o ferrocarril nos viaxes do traballo, viaxes da mili, que ibamos en tren. A importancia que ten todo iso pero integrando de que agora temos unhas liñas de alta velocidade e non veu de casualidade, senon que e unha transformación e unha evolución moi importante para o territorio galego, e da importancia xa non de completar o eixo atlántico senon que era convinte que algún día houbera un tren directo entre Coruña e Oporto. Temos aí un pais irmán con seis millóns oitocentos mil habitantes, case como dous ou tres paises do centro de Europa. E importante que tiveramos esa vertebración, e a situación de Vilagarcía está nunn punto neurálxico central donde dalgún xeito pois é ven a dar como unha perla de Arousa, unha perla de Galicia.
E logo hai diversos proxectos moi interesantes, pero e importante que eses proxectos que se falan, darlle corpo e contido, que eu supoño que o concello terá que traballar con outros concellos e institucións i e bo que esos proxectos que poñemos na mesa, importantes e de vertebración territorial, se poidan levar a cabo, pero eu penso que hai que ser prudentes e non falar as cousas non como a gaseosa, senon falar de cousas factibles e reales, e que realmente teñan unha actividade social e economica para a zona.
P- Falando de cousas factibles, houbo un intento de Vilagarcía de recuperar a Sarita e non foi posible, pero hoxe sae na prensa de que existe a posibilidade, case o afirma, de que a Fundación pudera proporcionar unha locomotora a Vilagarcía.
R- Non sei si estamos nesa idea, a Sarita e una locomotora moi emblemática para a Fundación Cela porque non cabe duda que foi un agasallo que lle fixo o seu colega John Trulock ao seu avó, i está nun sitio moi ben situado donde precisamente anteonte se reinauguro os fondos da Fundación Cela e se habilitaron tres espacios como estacións ferrocarril do museo ferrocarrillero como se veu a chamar, i está moi ben integrado, as tres salas dedicadas o ferrocarril e complementadas ao importante, que e o legado que nos deixou Camilo Jose Cela.
Esa locomotora está xusto no patio donde está operativo esta reinauguración do museo, e polo tanto independientemente que hai que sempre darlle un repasiño a locomotora porque necesita os seus coidados e atencións, o importante que non debemos desvestir un santo para vestir a outro, pero temos pois practicamente 380 vehículos: locomotoras, coches e vagóns espallados por todo o territorio nacional que están a xestión e custodia da Fundación dos Ferrocarriles Españoles a que defendemos e ainda falamos dalgunhas propostas que poidan ser factibles, dende un vehículo locomotora a outro tipo de locomotoras. Son propostas que están aí, e importante que na fachada do museo, na carreteira houbera un vestixio do que foi o primero ferrocarril galego con unha locomotora.
Nos pola nosa parte vamos a tratar de estudialo con todo o cariño do mundo as propostas que onte falamos e que ahora vamos a intentar darlle corpo no sentido de adhesión da comisión de posta en valor, despois a solicitude formal, e despois claro todo esto conleva uns costes de traslado -porque a nosa cesión e gratuita- pero leva uns gastos de traslado de donde esten repartidos, que vamos a valorar, o traballo de traslado, de ubicación e acondicionamento do espazo e de saneamento dese vehículo que poda ser. ¿Que poda ser unha locomotora de vapor? pois fantástico. Falamos dun par de elas, están enriba da mesa, e falamos de outros vehículos mais pequenos e tal, e bueno, vamos a tratar de falar seriamente das posibilidades que hai.
E que despois o concello terá que facer as súas cábalas, para facer un traballo de localización donde está, poñer un pedestal acondicionado para que a xente a respete, que non sexa motivo de grafitis ou actos vandálicos, e que sea un motivo adicado aos homes e mulleres que traballaron no ferrocarril. Con toda esa historia da xerencia de the West Rail Company que estivo en Vilagarcía.
Non se falou de poñer unha maquina que unira as estacións, non sei de donde saio esa comunicación, me consta que ao meu departamento lle chamou a atención, e tamén e unha cousa curiosa que ainda me siguen decindo que son o presidente da Federación Española.Entonces e importante que esas lembranzas e esas cousas se vayan falando, e pola miña parte como galego e ferroviario, e pola parte da fundación o que desexamos e facer todo o que se poida para que esto vaya adiante, pero bueno dependemos de distintas cirscunstancias que temos que sobrepasalas e afrontalas para que esto sexa factible que e o que desexamos todos e non sexa flor de un día.
P- O que pretendemos e que esta información que nos traslada e facela con todo rigor. A noticia de onte nun dos periodicos falaba dunha maquina que uniria as duas estacións...
R- Non, non, non, polo menos pola miña parte non se fala deso, porque poñer un tren en circulación son palabras maiores, non e que non se poida facer pero vamos a ir pouquiño a pouco. ¿Eu non sei de donde saio esa comunicación, me consta que ao meu departamento lle chamou a atención, e tamén e unha cousa curiosa que ainda me siguen decindo que son o presidente da Federación Española. Claro que fun presidente, pero xa dende o 2013 xa non son (risas) entendo que a alguén se lle parou o reloxio fai cinco anos. Agora estou como director do Museo de Ferrocarríl de Madrid.
O que quero decir que ese treito ferroviario e unha idea bonita e tal, pero antes de iso hai enriba da mesa unhas seis a oito ideas fermosas moito antes de poder facer eso. Porque entre outras cousas hai que poñer unha línea, o material, que ten que estar resgardado nun lugar donde se poda manter, non sei, e que a verdade si empezas a botarlle todo o que necesitamos, todavía ese ramal que vao ao porto ¿como vas a atravesar? esa línea ten servicio. Entonces, no momento en que entres na liña de red de interés de Adiff, aí xa tes uns problemas enormes.
Vamos a ver as sete ou oito cousas que falamos, a ver cales son cousas de inmediato, cousas que son mais a medio plazo, incluso eles comprometeronse a ir a verme a Madrid no mes de marzo, ver o museo, ter unha reunión de traballo para ver de que maneira vamos dandolle corpo.
Eu non sei de donde saiu esa nota pero onte nin o falamos, non o comentamos. Ao mellor se malinterpretou. Porque unha das cousas que si falamos e que a estación de Carril volvese a ser parada, ousexa, acondicionar primeiro para potenciar o museo para poder levar rapaces. Hai varias combinacións dun tren de tipo rexional que fai de tipo lanzadeira entre Vilagarcía e Santiago exclusivamente, para darlle comunicación a Padrón, Pontecesures, Catoira. Incluso nese proxecto de potenciación da liña se falaba de abrir a estación de Carril, incluso na praia de Bamio seria importante, praia declarada como bandeira azul, que tivera unha paradiña, porque non falamos de que pare o Ave, senon que pare este tren que ten caracter de proximidade e que tivera unha connotación. Iso si e factible i e cuestión de chegar a un acordo con Adiff e con Renfe, pero iso non ten nada que ver con facer un tren ad-hoc.
O que ten que liderar agora mesmo e o Concello de Vilagarcía, e que no momento en que se materialicen as cousas, o bo e que vaia informando debidamente do que da de si, e que non quede nas boas intencións, por parte de uns e outros que por suposto hai a mellor intención de colaborar pero que e importante concretar. Vamos a ver as sete ou oito cousas que falamos, a ver cales son cousas de inmediato, cousas que son mais a medio plazo, incluso eles comprometeronse a ir a verme a Madrid no mes de marzo, ver o museo, ter unha reunión de traballo para ver de que maneira vamos dandolle corpo.
P- Facelo realidade e que non sexa soamente un titular.
R- Iso e importante, hai temos que ser pragmaticos e que realmente non quede so nun sentimento de postureo dalgún xeito, sinon que quede algo que sexa factible i que además podamos facer unha tarefa de traballo, donde ademais colaboren as institucións: Renfe, Adiff, a Diputación, a Xunta... en fin, eu penso que e un proxecto xeral, i que tamen e convinte que tamen os apoyen os concellos do Barbanza e do Salnés, toda esa zona que ao fin son os dalgunha maneira se van a beneficiar destas mellores conexiones e da potenciación do transporte público.
Suscríbete a Arousa TV por correo
